Podwyżka płacy minimalnej do 4242 zł. Na koniec stycznia kilka milionów Polaków dostanie wyższa wypłatę
Fundamentalna zasada jest taka: nie ma wynagrodzenia, nie ma obowiązku pracy.
Wynagrodzenie to ekwiwalent za świadczoną pracę
Jak wyjaśnia Wojciech Napora, ekspert rządowej Zielonej Linii, zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie pracy moglibyśmy powiedzieć, że „bez wynagrodzenia nie ma pracy”. W art. 84 tej ustawy czytamy bowiem, że pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę.
– Wynagrodzenie za pracę jest więc nieodłącznym elementem stosunku pracy. Podpisując np. umowę o pracę (inaczej mówiąc, nawiązując stosunek pracy) pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem – wyjaśnia ekspert.
Wynagrodzenie ze stosunku pracy jest obowiązkowym, wypłacanym okresowo świadczeniem majątkowym, które w odróżnieniu od innych form powierzania pracy, np. umowy zlecenia, podlega szczególnej ochronie.
Wysokość wynagrodzenia i jego składniki
Wysokość wynagrodzenia, ustalona między pracownikiem a pracodawcą, ale nie niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę, jest jednym z niezbędnych elementów, sporządzonej na piśmie, umowy o pracę.
Wynagrodzenie ustala się tak, aby odpowiadało m.in. rodzajowi wykonywanej pracy oraz kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu. Ponadto, należy uwzględnić ilość i jakość świadczonej pracy.
Składniki wynagrodzenia dzielą się na stałe i zmienne.
Podstawowym stałym składnikiem wynagrodzenia jest wynagrodzenie zasadnicze, które może być określone stawka miesięczną lub godzinową.
Do innych stałych składników wynagrodzenia zalicza się m.in.:
- premie regulaminowe wypłacane w stałej wysokości,
- dodatek stażowy,
- dodatek funkcyjny,
- dodatek służbowy,
- dodatek za pracę w warunkach szkodliwych, uciążliwych i niebezpiecznych.
Zmienne składniki wynagrodzenia to przede wszystkim: wynagrodzenie określone prowizyjnie, stawką godzinową lub akordową, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, nagrody, premie uznaniowe w zmiennej wysokości.
Ponadto, przepisy prawa pracy przewidują również dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych oraz dodatek za pracę w porze nocnej jako zmienne elementy wynagrodzenia.
Termin i sposób wypłaty wynagrodzenia
Obowiązkiem pracodawcy jest terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia – przynajmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry dniu. Najczęściej jest ono płatne przelewem na konto, które wskazał pracownik, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.
Wynagrodzenie wypłaca się za miesiąc z dołu, nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
– Co ważne, pracodawca musi wypłacić wynagrodzenie tak, by znalazło się ono na koncie bankowym pracownika najpóźniej w ustalonym przez strony dniu wypłaty lub pracownik musi najpóźniej w tym dniu otrzymać pieniądze do ręki, jeżeli wynagrodzenie jest wypłacane w formie gotówkowej – wyjaśnia Wojciech Napora.
W przypadku gdy ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym. Oznacza to, że jeżeli np. ustalono, że dniem wypłaty będzie 7. dzień kolejnego miesiąca i w którymś miesiącu 7. dzień wypadnie w sobotę (dzień wolny od pracy), wynagrodzenie powinno być wypłacone 6. w piątek. Jeżeli 7. wypadnie w niedzielę (gdzie sobota i niedziela są dniami wolnymi), wówczas wynagrodzenie należy wypłacić również w piątek, 5, dodaje ekspert. ([email protected]) fot. gosiak1980/pixabay © Materiał chroniony prawem autorskim