Kiedy należy się ekwiwalent za urlop, a kiedy nie dostaniesz ani urlopu, ani ekwiwalentu

Konkretna sprawa dotyczyła prawa pracy stosowanego we Włoszech, ale wykładnia zastosowana w tym konkretnym przypadku odnosi się do pozostałych krajów.

Urlop, termin jego wykorzystania, ekwiwalent

Na początek przypomnijmy jak jest z ekwiwalentem za urlop i przedawnieniem urlopu w Polsce. Reguluje to Kodeks pracy.

W sytuacji niewykorzystania urlopu w naturze przysługuje ekwiwalent pieniężny. Przysługuje tylko gdy to niewykorzystanie urlopu następuje z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

Nie wypłaca się ekwiwalentu gdy pracownik  i pracodawca postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej między nimi bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.

Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu i ekwiwalentu, ani przenieść tego prawa na inną osobę.

W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu go. Dotyczy to zarówno urlopu zaległego, jak i bieżącego, z tym że wymiar urlopu bieżącego nie może przekraczać wymiaru wynikającego z zastosowania przepisów o urlopie proporcjonalnym.

Pracodawca może wysłać pracownika na urlop wypoczynkowy w okresie wypowiedzenia i nie wymaga to uzgodnienia z pracownikiem.

Urlop zaległy nie przepada, ale może ulec przedawnieniu. W dniu 30 września 2024 r. przedawni się niewykorzystany urlop, który przysługiwał pracownikowi za 2019 r. Urlop ten powinien zostać udzielony do 30 września 2021 r.

Polskie prawo pracy zasadniczo zgodne jest z tym wyrokiem TSUE. Uzupełnienia wymaga tylko jedna kwestia

Pracownik może utracić prawo do urlopu czy do ekwiwalentu za urlop, ale wcześniej musi być działanie pracodawcy – pracodawca powinien go skłaniać do wykorzystania urlopu przed upływem przedawnienia.

Jeśli tego nie robił – albo robił, ale nie potrafi tego udokumentować – pracownik ma roszczenie mimo upływu terminu przedawnienia.

Nie powinno być bowiem wątpliwości, że pracownik nie wykorzystał zaległego urlopu przed terminem przedawnienia wyłącznie z własnej woli, mając świadomość bezpowrotnej utraty tego uprawnienia gdy ono się przedawni.

Ostatecznie TSUE uznał bowiem, że to na pracodawcy spoczywa udowodnienie, że umożliwiał skorzystanie z wolnego i wskazywał pracownikowi ryzyko utraty prawa do niego, jeśli już dojdzie do sporu o należny lub utracony urlop albo ekwiwalent zań.   ([email protected]) fot. MrGajowy3/pixabay  © Materiał chroniony prawem autorskim