Kultura ludowa Łącka
Opowieści i relacje kilkudziesięciu autorów z XIX i XX wieku, opisujących łącki folklor, przygotował do druku i wydał własnym sumptem Julian Dybiec, emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, historyk kultury i oświaty (autor ok. 100 prac naukowych, m.in. publikuje w Roczniku Sądeckim), a nade wszystko - syn ziemi łąckiej, z którą nigdy nie zerwał serdecznych więzi.
Struktura książki:
Obrzędy rodzinne;
Przesądy i zwyczaje doroczne;
Tradycje, podania, historie;
Opowieści ludowe, gadki;
Stroje ludowe;
Pieśni i przyśpiewki.
Szczególnie cenny jest ostatni rozdział, zawierający tekst i zapis nutowy dawno już nie śpiewanych i w miarę współczesnych pieśni i przyśpiewek. W tym dziele prof. Dybiec miał wielu pomocników. Najbardziej się zasłużyli: Antoni Plechta i Monika Kurzeja.
”Wszystkie te części składowe ludowości są wytworem kultury rolniczej, która panowała tu niepodzielnie od średniowiecza do transformacji politycznej w r. 1989, a obecnie zaczyna zanikać. Znikają pola uprawne, rozszerzają się odłogi, nikną konie i bydło. Jedynym i najpoważniejszym symbolem rolnictwa je sadownictwo. Ginie chłop z pejzażu tych terenów, określany współcześnie rolnikiem, bo sadownik to nie to samo, co rolnik. Wydaje mi się, że to wszystko oznacza kres i zamykanie się epoki określanej okresem kultury ludowej, której twórcą był chłop (rodzina chłopska) - pisze we wstępie prof. Dybiec.
Książka ilustrowana jest archiwalnymi zdjęciami i zaopatrzona w przypisy, pozwalające m.in. rozszyfrować autorów historycznych relacji z wędrówek po ziemi łąckiej, zamieszczanych w prasie krakowskiej i warszawskiej w XIX wieku i XX wieku.
Publikację zgłosił do Nagrody im. Ks. Prof. Bolesława Kumora w kategorii „książka o Sądecczyźnie” wójt gminy Łącko Jan Dziedzina.
**
Kultura ludowa Łącka, praca zbiorowa pod redakcją Juliana Dybca, Wydawnictwo Bigstudio Krzysztof Marek Szwaczka, Kraków 2016
(HSZ)