4 lutego – Światowy Dzień Walki z Rakiem. Nie zwlekaj z profilaktycznymi badaniami!

Programów profilaktycznych, z których można korzystać w Polsce bezpłatnie nie brakuje. To między innymi profilaktyka raka jelita grubego, profilaktyka raka piersi, profilaktyka gruźlicy. W Małopolsce również można również z nich korzystać.

Jednym z takich programów jest badanie przesiewowe raka jelita grubego. Warto skorzystać z takiego badania. To, które robimy w ramach programu nie wymaga skierowania i jest bezpłatne. Finansuje je Narodowy Fundusz Zdrowia.

W przypadku, gdy wykonujemy takie badanie poza programem badań przesiewowych raka jelita grubego, choć jest ono finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia wymaga skierowania. Może je wystawić m.in. lekarz rodzinny.

Rak jelita grubego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych w Polsce. Z Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że w 2021 r. zachorowało na niego 18 tys. Polaków. W Małopolsce był on trzecim najczęściej występującym nowotworem złośliwym wśród mężczyzn – po raku prostaty oraz raku płuc. Wśród Małopolanek częściej diagnozowano jedynie raka piersi.

Z analizy małopolskiego NFZ wynika, że w ubiegłym roku tego typu badanie wykonano u ponad 40 tysięcy Małopolan. To o 5 tysięcy więcej niż w 2022 roku.

Nowotwór jelita grubego najczęściej rozwija się ze zmian łagodnych – tzw. polipów. Zanim do tego dojdzie może minąć nawet kilkanaście lat. Na początkowym etapie rozwoju nie powodują one niepokojących objawów. Szansę na ich wykrycie i – o ile to możliwe – usunięcie, daje jednak profilaktyczna kolonoskopia.

- Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje program badań przesiewowych raka jelita grubego. W ramach niego kolonoskopię można wykonać bezpłatnie, bez skierowania, bez kolejek, w 25 placówkach w całej Małopolsce – mówi Elżbieta Fryźlewicz-Chrapisińska, dyrektor Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Krakowie. – Warto przypominać, że badania przesiewowe w kierunku nowotworów to nie tylko mammografia i cytologia. Niech Światowy Dzień Walki z Rakiem, który obchodzimy 4 lutego, będzie pretekstem, by umówić profilaktyczną kolonoskopię albo przypomnieć o niej swoim bliskim – zachęca.

Program badań przesiewowych raka jelita grubego jest skierowany do osób w wieku 50-65 lat, które w ciągu ostatnich 10 lat nie wykonywały kolonoskopii. Mogą z niego skorzystać także młodsi – w wieku 40-49 lat, jeśli ich bliscy krewni (pierwszego stopnia) chorowali na nowotwór jelita. Badania nie wymagają skierowania, wystarczy zgłosić się do jednej z placówek, która realizuje program.

W naszym regionie w ramach programu bezpłatną kolonoskopię można wykonać w następujących placówkach:

• Nowy Sącz: Intercard, ul. Jana Kilińskiego 68, tel. 18 540 02 00
• Limanowa: Szpital Powiatowy w Limanowej Imienia Miłosierdzia Bożego, ul. Józefa Piłsudskiego 61, tel. 18 330 17 00
• Mszana Dolna: Allmedica, ul. Władysława Orkana 10, tel. 22 610 10 10 (infolinia)
• Gorlice: Szpital Specjalistyczny im. Henryka Klimontowicza, ul. Węgierska 21, tel. 18 355 32 00

Kolonoskopia pozwala obejrzeć jelito grube od środka. Jest ona wykonywana za pomocą miękkiej, giętkiej rurki wprowadzanej przez odbyt do oczyszczonego jelita grubego i przesuwanej do ujścia jelita cienkiego. Badanie odbywa się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym – decyzję podejmuje lekarz. Podczas diagnostyki medyk ma możliwość pobrania wycinków niepokojących zmian, które trafiają następnie do oceny histopatologicznej, czy usunięcia ewentualnych polipów.

W ubiegłym roku diagnostykę w ramach programu badań przesiewowych raka jelita grubego w Małopolsce wykonało ponad 7,3 tys. osób. Aż u blisko połowy z nich wykryto niepokojące zmiany – polipy czy gruczolaki! W 48 przypadkach medycy potwierdzili nowotwór złośliwy.

([email protected], fot. Starostwo Powiatowe w Limanowej – zdjęcie ilustracyjne, źródło: nfz-krakow.pl)