Nowe zarobki pracowników samorządowych od 1 lipca 2023 r. Ile wynoszą podwyżki, co z ujednolicaniem stanowisk

Obecnie obowiązujące rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych określa, m.in. warunki i sposób wynagradzania pracowników samorządowych czyli pracowników zatrudnianych na podstawie umowy o pracę, w tym minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego na poszczególnych stanowiskach. 

Wynagrodzenie zasadnicze od 3 300 do 5 200 zł

Minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę określony jest w kategoriach zaszeregowania od I do XXII w granicach kwot od 2 150 zł (w I kategorii zaszeregowania) do 3 600 zł (w XXII kategorii zaszeregowania) i obowiązuje od dnia 1 stycznia 2022 r.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 września 2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. (Dz. U. poz. 1952) wysokość minimalnego wynagrodzenia w 2023 r. wyniesie 3 490 zł – od dnia 1 stycznia 2023 r. i 3 600 zł od dnia 1 lipca 2023 r. 

Celem rozporządzenia jest uaktualnienie minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę określonego w I. Tabeli w załączniku nr 3 do rozporządzenia i ustalenie ich w wysokości od 3 300 zł w I kategorii zaszeregowania (dotychczas 2 150 zł) do 5 200 zł w XXII (ostatniej) kategorii zaszeregowania (dotychczas 3 600 zł).

Ustanowiono w rozporządzeniu kwotę minimalnego wynagrodzenia zasadniczego w I kategorii zaszeregowania w wysokości 3 300 zł, aby wysokość tej kwoty była zbliżona do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. W pozostałych kategoriach zaszeregowania kwoty zostały ustalone tak, aby wzrastały proporcjonalnie między kategoriami.

Urealnienie obecnie obowiązujących kwot wynagrodzenia zasadniczego wymaga, aby proponowany w projekcie rozporządzenia ich wzrost był wyższy procentowo niż podwyżka minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W sytuacji, gdy wynagrodzenie w I kategorii zaszeregowania zostałoby ustalone na poziomie 2 580 zł (tj. podwyższone o poziom wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę), to pracodawca  byłby zobowiązany do jego uzupełnienia innymi składnikami  wynagrodzenia do wysokości ustawowego wynagrodzenia minimalnego, od 1 stycznia 2023 r. o 910 zł, a od 1 lipca 2023 r. o 1020 zł. Zgodnie bowiem z ustawą z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) każdy pracodawca, w tym także pracodawca samorządowy, zobowiązany jest do wypłacenia pracownikowi zatrudnionemu w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż wysokość minimalnego wynagrodzenia ustalonego w trybie art. 2 i art. 4 ustawy (art. 6 ustawy).

Wynagrodzenie zasadnicze może być niższe od płacy minimalnej: dlaczego

Minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nie jest tożsamy z minimalnym wynagrodzeniem za pracę, określonym w ww. rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 r.

Minimalne wynagrodzenie za pracę nie ma charakteru jedynie wynagrodzenia zasadniczego. Jest to łączne wynagrodzenie pracownika za nominalny czas pracy w danym miesiącu, a więc poza wynagrodzeniem zasadniczym obejmuje również inne składniki wynagrodzenia i świadczenia pracownicze zaliczone do wynagrodzeń osobowych, w tym m.in. premie i dodatki, z wyjątkiem składników wymienionych w art. 6 ust. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, tj. nagrody jubileuszowej, odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej oraz dodatku za staż pracy. 

Pracodawca samorządowy określa w regulaminie wynagradzania m.in. szczegółowe warunki wynagradzania, w tym maksymalny poziom wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Zatem, mimo że ustalony w rozporządzeniu poziom minimalnego wynagrodzenia zasadniczego będzie niższy (od 1 stycznia 2023 r.) w kategoriach zaszeregowania I – X od kwoty 3 490 zł, a od 1 lipca 2023 r. w kategoriach I – VII od kwoty 3 600 zł, to pracodawca ma możliwość ustalenia wynagrodzenia pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy w taki sposób, aby jego wysokość nie była niższa od obowiązującej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. 

Ujednolicenie stanowisk samorządowych w całej Polsce

Poza postulatami podwyższenia minimalnego wynagrodzenia zasadniczego, strona samorządowa wnosiła do rządu o ujednolicenie tabel stanowisk i przypisanych tym stanowiskom minimalnych kategorii zaszeregowania oraz minimalnych wymagań kwalifikacyjnych, bowiem występujące obecnie różnice na takich samych stanowiskach występujących w urzędach i samorządowych jednostkach organizacyjnych mogą powodować nierówne traktowanie pracowników.  

Rozporządzenia ustanawia więc scalenie tabel stanowisk funkcjonujących obecnie odrębnie dla urzędów (część D. Stanowiska we wszystkich urzędach) i samorządowych jednostek organizacyjnych (część F. Stanowiska w samorządowych jednostkach organizacyjnych).

Katalog stanowisk wspólnych będzie obejmował większość stanowisk, w tym także tych, które występowały dotychczas w częściach tabeli wydzielonych dla poszczególnych jednostek organizacyjnych, np. lekarz, pielęgniarka, psycholog, dietetyk, geodeta, ratownik wodny, lekarz weterynarii. Dzięki temu możliwe jest skrócenie katalogu stanowisk, ujednolicenie minimalnych kategorii zaszeregowania oraz minimalnych wymagań kwalifikacyjnych dla takich samych stanowisk, obecnie występujących w różnych częściach tabeli. 

Dodatkowo, w celu uproszczenia i skrócenia katalogu stanowisk zrezygnowano z niektórych stanowisk, np. praczka, prasowaczka, wozak, robotnik polowy, robotnik szklarniowy, robotnik do pracy lekkiej. Pracownicy zatrudnieni dotychczas na likwidowanych stanowiskach będą mogli być zatrudnieni na stanowisku robotnik. 

Zmniejszono także liczbę stanowisk kierowców, skreślając np. kierowcę samochodu dostawczego, kierowcę transportu wewnętrznego. 

W odniesieniu do niektórych stanowisk, np.  robotnik dodano stanowisko młodszy robotnik i starszy robotnik w celu zapewnienia ścieżki awansu. Dotychczasowe różne kategorie rzemieślników, 
np. rzemieślnik wykwalifikowany, rzemieślnik specjalista zastąpiono stanowiskami starszy rzemieślnik i rzemieślnik, bez przykładowego określenia ich specjalności. 

Ponadto, w celu uporządkowania i ujednolicenia tabeli dokonano zmian redakcyjnych w nazwach niektórych jej części i stanowisk.

Wprowadzenie zmian w dotychczasowym katalogu stanowisk spowodowało konieczność jego przeredagowania, a także konieczność uporządkowania minimalnych kategorii zaszeregowania dla poszczególnych stanowisk (od I do XXII) oraz wymaganych kwalifikacji. 

Odnośniki pod tabelą określają (tak jak dotychczas), co należy rozumieć przez minimalne wymagania kwalifikacyjne oraz wykształcenie: wyższe, średnie, zasadnicze i podstawowe. Określenia dotyczące wykształcenia uwzględniają poziomy wykształcenia określone w innych ustawach. 

Pracownik samorządowy nie może stracić na zmianach: jaka ochrona

W celu zapewnienia ochrony pracownikom, tj. aby wejście w życie rozporządzenia nie stanowiło podstawy uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę lub obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, projekt rozporządzenia zawiera przepisy przejściowe, które to gwarantują.

Po pierwsze, pracownikowi samorządowemu, który nie spełnia minimalnych wymagań kwalifikacyjnych w zakresie wykształcenia, umiejętności zawodowych lub stażu pracy, przewidzianych dla stanowiska zajmowanego przez niego w dniu wejścia w życie rozporządzenia, możliwość dalszego zatrudnienia na tym stanowisku; regulacja nie określa limitu czasu, w jakim pracownik może zajmować dotychczasowe stanowisko; przepis w takim brzmieniu jest zawarty w każdym kolejnym rozporządzeniu w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, w tym w rozporządzeniu nowelizowanym.

Po drugie, pracownikowi samorządowemu zatrudnionemu w dniu wejścia w życie rozporządzenia na stanowisku nieprzewidzianym w tym rozporządzeniu, możliwość dalszego zatrudnienia, z tym że na stanowisku, na podobnych stanowiskach, na których pracownicy będą mogli być zatrudnieni przewiduje się takie same wymogi kwalifikacyjne, głównie wykształcenie podstawowe lub zasadnicze bez wymogu lat pracy.

Po trzecie, utrzymania wynagrodzenia pracownika samorządowego ustalonego na podstawie przepisów rozporządzenia zmienianego na poziomie nie niższym od wynagrodzenia ustalonego temu pracownikowi przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.   ([email protected]) fot.pixabay  © Materiał chroniony prawem autorskim