Nowy zasiłek dla każdego: 1300+ czyli bezwarunkowy dochód podstawowy. Kto miałby go dostawać co miesiąc i od kiedy?

To już pewne. Gdy już inflacja osłabnie a wzrosty cen zwolnią i ustalą koszty utrzymania na stałym poziomie - niestety wyższym, niż przed inflacją i pandemią - kraje Unii Europejskiej poświęcą co najmniej tyle samo uwagi co polityce klimatycznej, kwestii wsparcia dla obywateli, którzy przez ostatnie lata najwięcej stracili i znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. To daje szanse na wdrożenie w życie idei bezwarunkowego dochodu podstawowego czyli stałego comiesięcznego zasiłku dla każdego obywatele, niezależnie od tego czy ma on inne stałe dochody, czy nie.

Władze Unii Europejskiej już zaczęły pracować nad poprawą statusu materialnego najuboższych obywateli. Na pierwszy rzut poszła sprawa minimalnego wynagrodzenia za pracę. Bardzo jest prawdopodobne, że w najbliższym czasie płaca minimalna - a otrzymuje ją bezpośrednio czy w formie minimalnej stawki godzinowej kilka milionów Polakó - będzie rosła jeszcze szybciej niż w ostatnich latach.

Bezwarunkowy dochód podstawowy: co to za nowy zasiłek?

Wiele osób myśli, a niektórzy nawet mówią o tym głośno: tu 500 plus, tam Bezpieczny kredyt 2 proc., gdzie indziej jeszcze tani węgiel, a mnie nigdy jeszcze państwo niczego nie dało, choć płacę podatki i je utrzymuję na równi z tymi, którzy korzystają z rozdawnictwa publicznych pieniędzy. Kiedy w końcu ja coś dostanę?

Bezwarunkowy Dochód Podstawowy (BDP) ma nie tylko zastąpić wszelkie zasiłki, drogie w administrowaniu i niepotrzebne zajmujące pracowników, tak bardzo potrzebnych w produktywnych dziedzinach rynku pracy, ale także być forma gratyfikacji dla takich właśnie obywateli. Budują oni swoją pracą dobrobyt całego kraju, współfinansują transfery socjalne a w zamian nie mają nic ekstra.
Bezwarunkowy dochód podstawowy to nowe rozwiązanie w polityce socjalnej państwa. Ma ograniczyć biurokrację konieczną przy mnogości zasiłków, a obywatelom dać większą pewność posiadania stałego dochodu, a tym samym środków na utrzymanie. Najpierw pandemia, a teraz inflacja i groźba recesji w gospodarce zahamowały prace nad programem, w tym dofinansowanie ze środków europejskich. Kiedy każdy Polak będzie dostawał co miesiąc - bez żadnych warunków i ograniczeń - 1300 złotych? A może więcej, bo o takiej wysokości zasiłku - 1 300 złotych - dyskutowana przed pandemią i wysoką inflacją, która zdewaluowała tę kwotę.

Założenia dotyczące bezwarunkowego dochodu podstawowego są następujące. Jest to świadczenie bezwarunkowe, co oznacza, że powinno przysługiwać bez warunków związanych np. ze składkami, podejmowaną pracą. Jest to ponadto świadczenie powszechne, czyli ma przysługiwać wszystkim obywatelom albo mieszkańcom danego terytorium, a nie wybranej grupie. Dodatkowo - to świadczenie indywidualne, skierowane do jednostek, a nie do rodzin czy gospodarstw domowych i powinno być niezależne o tego, w jaki sposób gospodarstwo domowe jest zbudowane, nie powinno różnić się wysokością.

Co ważne, ma to być świadczenie pieniężne, a nie przekazywane w formie dóbr, usług czy ograniczonych bonów do wykorzystania na konkretne usługi i towary. Powinno to być świadczenie regularne, najczęściej mówi się o wypłacaniu go co miesiąc.

Bezwarunkowy dochód podstawowy to idea, która na razie w kilku krajach europejskich wdrożona została eksperymentalnie, a prasce nad dalszym jej rozwojem przerwał COVID. Teraz jednak gdy przechodziły kolejną polska europejską i światową "pandemię" inflacji, przyjdzie czas na poprawę sytuacji materialnej najuboższych Polaków i obywateli Europy. I naprawę wszystkich "wyrw", które w niej poczyniła zwłaszcza wysoka inflacja i gwałtowny wzrost kosztów utrzymanie - głównie żywności oraz mieszkania i nośników energii.

Nowy zasiłek dla każdego: kiedy bezwarunkowy dochód podstawowy trafi na konto każdego Polaka

Na razie nie ma jeszcze decyzji co do tego kiedy takie rozwiązanie wejdzie w życie. Bliski jest natomiast termin gdy zostanie zastosowane w części województwa warmińsko-mazurskiego; tam wszystko jest już przygotowane - jest oczekiwanie na środki na uruchomienie programu. Jeśli eksperyment potwierdzi wszystkie założenia, być może następnym krokiem będzie wprowadzanie programu najpierw w najbiedniejszych regionach, a na końcu - w całym kraju.

Kiedy ruszy? Tego jeszcze tak naprawdę nie wiadomo, ale na pewno nie będzie to miało miejsca w tym roku. Zespół ekspertów przygotował program pilotażowy, który został wpisany do strategii regionalnej Stowarzyszenia Warmińsko-Mazurskich Gmin Pogranicza. Jest to 10 gmin położonych przy północnej granicy Polski. Strategia została zaakceptowana przez marszałka województwa.
W strategii twórców eksperymentu w pierwszej kolejności brane są też pod uwagę takie regiony jak woj. podkarpackie, świętokrzyskie czy Małopolska. Polska nie jest wyjątkiem - prace nad takim programem Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego trwają na całym świecie już od lat. Światowa organizacja zrobiła już testy w Finlandii, Francji, we Włoszech oraz w Wielkiej Brytanii. Pokazały one, że trzy pierwsze mają wszelkie warunki, by Bezwarunkowy Dochód Podstawowy wdrożyć już teraz.

Bezwarunkowy dochód podstawowy doskonale się nadaje na dodatek rekompensujący koszty inflacji. Poza wszystkim pozwala zaoszczędzić mnóstwo pieniędzy, które w administracji rządowej i samorządowej idą na obsługę tych programów. Ponadto angażują one energię wielu osób je obsługujących, opłacanych z publicznych pieniędzy. Tymczasem zaoszczędzone na administracji środki mogłyby w całości zasilać budżet bezwarunkowego dochodu podstawowego.

Dla samych obywateli też korzyść ogromna. Poza samymi pieniędzmi, które w zależności od poziomu zamożności można przeznaczyć na bieżące wydatki (najubożsi) można by wszak pieniądze otrzymywane co miesiąc w formie bezwarunkowego dochodu podstawowego odkładać - jako rezerwę na gorszy czas, środki na dodatkową prywatną emeryturę czy rywalizację jakichkolwiek innych celów. Dodatkowo każdy kto dziś korzysta z programów typu Rodzina 500 plus, zasiłków z pomocy socjalnej itp. zaoszczędziłby czas i wyeliminował stres związany ze składaniem wniosków - choćby tylko drogą cyfrową, czy wręcz nerwy związane z koniecznością gromadzenia różnych załączników i zaświadczeń gdy w regulaminie danego świadczenia stosowane jest kryterium dochodowe i trzeba dochód odpowiednio udokumentować. 

([email protected]) fot.archiwum sadeczanin.info © Materiał chroniony prawem autorskim